Support: 56 657 71 78

Licencje Microsoft: Kiedy są legalne? Pułapki kosztowe w licencjonowaniu

Poradniki
Microsoft
oprogramowanie
licencja Microsoft

Licencjonowanie na Windows jest skomplikowane. Wiele modeli licencyjnych i kanałów zakupu, niezrozumiałe różnice i składniki produktów, mnóstwo modeli raportowania. Dodając do tego fakt, że aktywacja produktu nie oznacza posiadania poprawnej licencji, produkty dostępne w różnych modelach licencjonowania mają różne warunki licencyjne.

Audyty legalności świadczone przez firmy zewnętrzne lub sam Microsoft, oprogramowanie wspierające zarządzanie licencjami, dedykowana infolinia do wyjaśniania wątpliwości (na której nie zawsze można te wątpliwości wyjaśnić), wreszcie podmioty specjalizujące się w odsprzedaży i zarządzaniu licencjami… Coraz szerzej obecny chmurowy model dystrybucji usług i licencji, który miał uprościć licencjonowanie oprogramowania, wprowadził wiele nowych błędów i sprawił, że jest ono jeszcze bardziej skomplikowane.

Spis treści

Podstawy


Nie da się „oszukać” systemu i zapłacić za Microsoft Windows 10 istotnie mniej w jakimś modelu licencyjnym. Cena za licencję – czy to na wersję Pro czy Home – jest w miarę stała, a marże w kanale – najczęściej jednocyfrowe. Microsoft pilnuje, aby cena nie była ani za wysoka, ani za niska, a zdecydowana większość przychodów trafia właśnie do producenta oprogramowania. Licencje na niektóre wersje są dożywotnie, używane licencje powinny więc mieć ceny zbliżone do nowych. Jeżeli licencja jest dużo tańsza od cen rynkowych, to albo jest kradziona, albo z jakiegoś innego powodu nie mamy prawa jej używać.

  • Licencja OEM – licencja przypisana do komputera, z którym ją zakupiono. Jeżeli przeniesiemy ją na inny komputer, to mimo, że dość często uda się ją aktywować, nie będzie ona legalna.
  • Licencja BOX – licencja pudełkowa, która może być uruchomiona jednocześnie na określonej ilości komputerów. Należy samemu dbać o porządek w licencjach, gdyż często można aktywować ich więcej, niż mamy prawo.

 

Licencje skomplikowane


  • Licencje wolumenowe (Microsoft Volume Licenses) – Na bazie umowy z Microsoftem podpisywanej zwykle przez partnera firma ma dostęp do dowolnej liczby licencji i opłaca je w ramach jednej trzyletniej umowy. Wielu klientów podpisuje terminową umowę bez świadomości biznesowej co do profilu działalności firmy za trzy lata.
  • Licencje z chmury (Cloud Solution Provider) – Część licencji można pozyskać w ramach kupowania usług chmurowych. Co do zasady są to usługi abonamentowe rozliczane w stałych okresach, część z nich zależna jest od zużycia. Poszczególne produkty kosztują w długim okresie więcej niż w modelach tradycyjnych, ale zyskujemy elastyczność, usługi chmurowe oraz zawsze najnowsze wersje danej usługi lub aplikacji. Wraz ze wzrostem ilości produktów chmurowych to licencjonowanie staje się coraz bardziej rozbudowane i wymaga posiadania coraz większej wiedzy.
  • Licencje SPLA (Service Provider Licensing Agreement) – Licencje oprogramowania, które można wynająć od dostawców usług (IaaS), takich jak Data Space. Wszystkie opłaty rozliczane są w cyklu miesięcznym, więc tego typu licencja dobrze pasuje do modelu wynajmu sprzętu (również opłacanego w formie abonamentu miesięcznego). Ze względu na swoją elastyczność takie licencje są w długim okresie droższe od wersji pudełkowych. Dla klientów przechodzących z innych modeli licencyjnych dużą różnicą jest sposób rozliczania użytkowników w systemie w niektórych licencjach. Dotyczą w większości procesora lub rdzeni, a liczba użytkowników nie jest ograniczona. Istnieją natomiast produkty takie jak Remote Desktop Services czy Exchange, gdzie płaci się za każdego użytkownika. Nie ma równego pokrycia licencyjnego co do zakresu licencji pomiędzy CAL z licencji wolumenowych lub OEM, a SPLA.

Upgrade licencji jest w jednych modelach licencjonowania bardzo trudny, a w innych szalenie wręcz łatwy. Co do zasady, zmiana licencji w modelach odnawialnych jest prosta. Rezygnujemy z jednego produktu, instalujemy drugi. W pozostałych jest to już sprawa skomplikowana, zależna od szczegółowych zapisów licencji konkretnego produktu. Wiedza ta jest na tyle unikalna, że czasami bardzo ciężko zapanować nad nią i wszystko zinterpretować w prawidłowy sposób.

 

Zalety modelu SPLA


Wynajem licencji wraz z wynajmem sprzętu niesie następujące korzyści:

  • Licencje dostępowe do Windows Server są potrzebne tylko wtedy, gdy korzystamy z funkcji RDS (zdalny pulpit);
  • Możliwość płynnej zmiany licencji w cyklu miesięcznym zapewniająca większą optymalizację kosztów;
  • Brak konieczności podpisania skomplikowanej umowy terminowej na zakup oprogramowania;
  • Dostęp do wszystkich wersji danego produktu wspieranych przez Microsoft;
  • Możliwość upgrade’u lub downgrade’u wersji oprogramowania w dowolnej chwili;
  • Jedna faktura na całe środowisko wraz ze sprzętem.

 

Najczęstsze błędy


Wiele zakupionych licencji jest marnowanych. Według niektórych raportów, nawet do 60% licencji kupowanych w ramach programów wolumenowych lub w wersji BOX może nie być wykorzystywanych w firmie. Wymieńmy najczęstsze przyczyny takich sytuacji:

Użytkowanie licencji na granicy prawa lub łamiąc niektóre postanowienia licencyjne

Takie licencje są traktowane tak samo jak licencje pirackie. W szczególności licencje pochodzące z odzysku bardzo często są licencjami pirackimi.

Kupowanie licencji na zapas

Licencje często kupowane są w nadmiernych ilościach, w momencie, kiedy jest przyznany na nie budżet, bez sprawdzenia realnych potrzeb organizacji. Tego typu licencje są bardzo często marnowane i nie przynoszą organizacji realnych korzyści.

Mieszanie wielu modeli licencyjnych na jednym komputerze

Jest to dozwolone tylko w określonych przypadkach i co do zasady licencje nie mogą dotyczyć tej samej rodziny produktów (np. nie można brać Windows Server BOX i licencji na użytkowników z SPLA).

W kontekście powyższych przykładów tym bardziej warto rozważyć model z rozliczaniem w cyklach miesięcznych, dający realne możliwości kontroli oprogramowania.

Marcin Kowalski marcin.kowalski@dataspace.pl Od ponad 10 lat pomagam administratorom i klientom. Serwery, urządzenia sieciowe, kolokacja, rozwiązywanie problemów i tworzenie nowych produktów.
Infrastruktura IT
Podłoga techniczna w serwerowni – dlaczego nie można jej lekceważyć?
Outsourcing IT
Czym Centrum Danych różni się od innych dostawców outsourcingu IT