Pożar w Data Center nie jest niczym rzadkim czy niespotykanym. Praktycznie co roku w dużych serwerowniach dochodzi do zapłonu różnych instalacji czy urządzeń, które mogą doprowadzić do bardzo poważnych konsekwencji.
Pożar w Data Center – czy jest się czego obawiać?
Poniżej zdjęcie wnętrza z jednego z Data Center, które zostało strawione przez pożar.
Problem pożarów dotyczy nie tylko Data Center, ale także serwerowni. Przykładowo w 2015 r. miał miejsce pożar w serwerowni sztabu szczecińskiej policji (przyczyną było zwarcie w instalacji elektrycznej). Dlatego warto posiadać centrum zapasowe, ponieważ po takim pożarze danych raczej się nie odzyska.
A jak Data Space zabezpieczyło się przed takim wydarzeniem? Czy można uchronić się przed skutkami pożaru?
System wykrywania pożaru
Najważniejszym elementem ochrony przeciwpożarowej jest system wykrycia pożaru. Musi być on odpowiednio czuły i niezawodny.
I nie myślę tutaj o zwykłych czujkach dymu jakie spotkać można w wielu biurowcach w całej Polsce, ale o bardzo specjalistycznych urządzeniach monitorujących, które są w stanie wykryć każdy pożar.
Jak wykryć pożar?
Pierwszym sygnałem oznaczającym kłopoty jest dym. Wcale nie musi być od razu otwartego ognia. Kabel elektryczny może osiągnąć bardzo wysoką temperaturę w ciągu paru sekund. A pierwszym efektem działania temperatury będzie stopienie się osłony/izolacji kabla. Proces topienia osłony kabla objawiać się będzie wydzielaniem dymu. Kable stosowane w DataCenter z założenia powinny być niepalne – co nie oznacza, że nie są podatne na wysoką temperaturę.
System wykrywania pożaru musi natychmiast rozpoznać w powietrzu choćby minimalną zawartość dymu w przestrzeni monitorowanego pomieszczenia. Dodatkowej trudności dodaje fakt, iż w profesjonalnym Data Center działa specjalny system zapewnienia chłodu, który wymusza bardzo duży przepływ powietrza przez szafy z urządzeniami informatycznymi. Tym samym każdy obłok dymu natychmiast jest porywany przez przemieszczające się powietrze.
Ta właściwość „obrotu powietrza” sprawia, że system wykrywania pożaru musi być o olbrzymiej czułości. W naszym DataCenter używamy systemu jednej z najbardziej renomowanych firm na świecie. Każde z pomieszczeń jest monitorowane 24/7, a centralny system wykrywania pożarów pracuje w pełnej gotowości do spełnienia swojej funkcji. To nie jedyna „umiejętność” rozpoznania pożaru przez specjalistyczną czujkę. Zainteresowanych odsyłam do materiałów producentów tego typu wyposażenia. A co robić jak system wykrywania pożaru wykryje dym?
System gaszenia
Pierwszą reakcją systemu wykrycia pożaru powinien być alarm. Samo alarmowanie nie wystarczy. System powinien posiadać zdolność rozróżniania różnych alarmów. Pierwszym alarmem powinno być wykrycie, choćby najmniejszego zadymienia. W każdym pomieszczeniu powinny być co najmniej dwie czujki wykrywania dymu.
W przypadku wykrycia dymu przez obie czujki, można przyjąć że system wykrywania pożaru powinien automatycznie uruchomić proces gaszenia. Najbardziej oczywistym procesem gaszenia jest zawiadomienie i oczekiwanie na interwencję Straży Pożarnej – nie jest to dobrym pomysłem. Interweniująca jednostka Straży Pożarnej, po pierwsze musi mieć czas aby dojechać, potem zespół strażaków musi dostać się do wnętrza i zidentyfikować źródło alarmu.
Po drugie, najprawdopodobniej nakażą wyłączyć prąd i zaleją wszystko … wodą.
Pierwszym wyzwaniem jest czas, jaki musi minąć, zanim strażacy dotrą do miejsca pożaru. W tym wypadku, z długim czasem reakcji na alarm pożarowy, można sobie poradzić stosując np. instalację gaśniczą. W biurowcach, czy hotelach, stosuje się specjalny zespół zraszaczy, poprzez które rozpylana jest woda – jednak w dalszym ciągu nie jest to dobre rozwiązanie.
Zalanie wodą pomieszczenia ze sprzętem informatycznym, przyniesie więcej szkód niż same straty wynikające z pożaru jakiegoś, pojedynczego elementu. Potraktowanie elektronicznych urządzeń wodnym strumieniem, podczas ich normalnej pracy – pod napięciem – skutkuje natychmiastowym ich uszkodzeniem.
Wyobraźmy sobie, że przez przypadek do monitorowanego pomieszczenia wszedł człowiek z papierosem w ustach (raczej nie powinno się to wydarzyć w profesjonalnym Data Center, ale pojawienie się dymu z lutownicy, podczas prac instalacyjnych, jest już bardziej prawdopodobne). System wykrywania pożaru wykrył dym i uruchomił gaszenie. W ciągu paru minut na szafy ze sprzętem informatycznym spadłoby parę tysięcy litrów wody. Praktycznie żaden serwer, macierz czy inne urządzenie elektroniczne nie przeżyłoby takiej kąpieli wodnej. To przykładowe skutki fałszywego alarmu przeciwpożarowego – a takich sytuacji „braku pożaru” może być więcej. Nie ma wątpliwości, że klasyczny system gaszenia wodą spowodowałby dużo większe straty niż realny, mały pożar w którejś z szaf. O stratach z powodu „fałszywych alarmów”, nawet nie wspominam.
W jaki sposób zatem gasić pożar w Data Center?
Walka z ogniem sprowadza się do osiągnięcia prostego efektu – odcięcia dopływu tlenu do miejsca pożaru. Bardzo prosto to określić, ale jak to zrealizować?
W przypadku Data Center stosuje się gaszenie gazem. Neutralny dla człowieka gaz, wypełnia przestrzeń – odcinając tym samym dopływ tlenu do płonących elementów.
Tutaj pojawia się kolejny problem…
W jaki sposób, w możliwe najkrótszym czasie, wypełnić duże pomieszczenie odpowiednim gazem?
Do szybkiego wypełniania pomieszczeń gazem służą specjalnie skonstruowane systemy gaszenia, które pod bardzo dużym ciśnieniem wtłaczają odpowiednio dobraną ilość gazu. Uruchomienie takiego systemu bardziej przypomina wystrzał z broni palnej niż syczenie, charakterystyczne dla ulatniającego się gazu z instalacji gazowej czy powietrza z przebitej opony.
„Odgłos strzału” jest efektem tak dużego ciśnienia wtłaczanego gazu, które w ciągu paru sekund musi wypełnić chronione pomieszczenia. W takich systemach gaszenia prędkość wylotowa gazu z dysz gaśniczych potrafiła być tak duża, że wywracała całe rzędy szaf ze sprzętem.
Obecnie, stosując odpowiednie dysze, niweluje się ten niepożądany efekt gaszenia. W naszym Data Center stosujemy system gaszenia gazem od renomowanej firmy, która wyposaża najbardziej znane obiekty datacenter na świecie. Instalacja została precyzyjnie zaprojektowana i wykonana, aby zagwarantować 100% wypełnienie gazem chronione pomieszczenie.
Dbamy bardziej niż inni
W przypadku naszego Data Center, nie tylko wyposażyliśmy je w najnowocześniejsze systemy wykrywania pożaru i gaszenia gazem, poszliśmy o krok dalej.
Tłumimy pożar w zarodku.
DataSpace wyposażyła swoje Data Center w specjalny system OxyReduct®. To unikalny system obniżający zawartość tlenu w powietrzu, dzięki temu nie ma możliwości pojawienia się otwartego płomienia (pożar najszybciej rozprzestrzenia się, gdy dojdzie do zapłonu i pojawienia się otwartego ognia).
Obniżona zawartość tlenu pozwala na krótkotrwałe przebywanie człowieka w takim pomieszczeniu nie powodując uszczerbku na jego zdrowiu, a jednocześnie gwarantuje iż tlenu będzie zbyt mało, aby pojawił się otwarty płomień (nie uda się nawet zapalić zapałki). W ten sposób maksymalnie obniżamy niebezpieczeństwo wystąpienia pożaru oraz zmniejszamy ryzyko rozprzestrzenienia się pożaru na inne urządzenia/elementy Data Center.
Pamiętając, że polisa ubezpieczeniowa zabezpiecza przed skutkami pożaru – dbamy o to, aby skutki były minimalne.
